Maandag 18 april werd in de Rode Hoed in
Amsterdam in het kader van de eerste Week van de Poëzie een
bijeenkomst georganiseerd waarin de genomineerden voor de VSB-poëzieprijs
2005 voordroegen en geïnterviewd werden door Ivo Smits.
Het was een fantastische avond die werd geleid
door interviewer Ivo Smits. Smits kwam bijzonder sympathiek over
en had een prettige stem. Maar helaas was Smits niet zo bedreven
in het interviewen en nogal gepreoccupeerd met zijn eigen vragen.
Hij kon lastig omschakelen als een dichter niet voldeed aan het
beeld dat de interviewer blijkbaar vooraf had bedacht. Opvallend
vond ik dat hij sommige dichters tutoyeerde en andere dichters niet.
Of dat met afprijzen of goedkeuren of persoonlijke vriendschap te
maken had kon ik niet inschatten.
De uitblinkers in voordracht waren voor mij onbetwist
Ter Balkt en Arjen Duinker.
Ter Balkt wist bijzonder te boeien met zijn sonore basgeluid. Hoewel
zijn gedichten overstromen van beelden, ideeën en associaties
en de lezer zich nog wel eens verward afvraagt in welke verwijzingenmaalstroom
hij terecht gekomen is, zijn de gedichten bijzonder goed te volgen
als de meester zelf voordraagt. Zijn lange witte haar uit de ogen
strijkend kijkt hij het publiek ernstig en met overwicht aan en
steekt van wal.Uniek.
Arjen Duinker is volkomen tegengesteld aan deze
man. Mager, lenig zichzelf bijna wegcijferend bij het voetlicht
vertelt hij de presentator dat ‘De Wereld’ niet op de
cd bij de bundel staat. Een foutje dat de interviewer dat niet zelf
gemerkt heeft. Als je een keer de cd beluisterd hebt merk je dat
het een ander gedicht is dan de bundel. Duinker droeg met Kees ’t
Hart voor uit de bundel ‘De wereld’ en uit ‘De
zon’. In eerste instantie rustig en beheerst, later wisselend
van intonatie en ritme. De echo wordt door ’t Hart uitgerekt
of verkort. Onder invloed van de korte zinnetjes van het gedicht
ontstaat een spel van aantrekken en afstoten in de woorden en de
echo. Het gevolg is dat de toehoorder in een cadans meegaat, meegesleept
wordt. Het doet me denken aan de muziek van Simeon ten Holt. Een
cyclus waarbij de herhaling een grote rol speelt, maar de variaties
zijn enorm en worden breder en interessanter naarmate je beter luistert.
Ik vind het dan ook volkomen terecht dat Duinker de VSB poëzieprijs
op 22 april in ontvangst kon nemen.
De Vlaamse dichter Bart Meuleman stelde me in voordracht
enigszins teleur, misschien omdat ik de bundel inmiddels al te goed
ken. Bovendien vind ik zijn eerste bundel eigenlijk meer aanspreken
dan deze bundel. In het interview vertelde Meuleman overigens dat
de hoofdpersoon in de bundel degene is die hulp behoeft. Alfred
Schaffer heb ik al enige malen meegemaakt. Zijn gedichten zijn goed,
zijn dictie prima. Hij sprak iets te snel naar mijn zin. De dichters
was ook gevraagd een gedicht te schrijven speciaal voor deze avond
over het thema ‘grens en utopie’ en om dit gedicht voor
te dragen. Zonder uitzondering waren dit prachtige gedichten. Ik
weet niet of die gepubliceerd gaan worden. Maar zo dat het geval
is, dan zijn het zeker aanraders.
Nachoem M. Wijnberg hoorde ik nog niet eerder voordragen
en ik was verrast door de intensiteit. Hij droeg anders voor dan
ik verwachtte, zijn stem was lichter en minder beheerst dan ik me
bij de gedichten voorstelde. Wijnberg kwam in het interview met
Smits heel spontaan over. En dat is een kunst want de interviewer
had niet echt de gave om de dichters op hun gemak te stellen of
interessante vragen te bedenken. Ter Balkt kwam desondanks ook goed
uit de verf, omdat hij zijn eigen verhaal vertelde zonder in te
gaan op de vragen. Al met al een boeiende avond.
Achtergrondinformatie:
De winnaar van de VSB Poëzieprijs Arjen Duinker ontvangt €
25.000,- en alle genomineerde dichters krijgen een bronzen sculptuurtje
‘Reflections’ van Nelson Carrilho.
Genomineerd voor de VSB Poëzieprijs 2005 waren
de bundels:
Anti-canto’s en De Astatica van H.H. ter Balkt
De zon en de wereld van Arjen Duinker
Hulp van Bart Meuleman
Geen hand voor ogen van Alfred Schaffer
Eerst dit dan dat van Nachoem M. Wijnberg.
De Jury van de VSB Poëzieprijs 2005 bestond
uit Thomas Vaessens (voorzitter), Eva Gerlach, Hagar Peeters, Marc
Reugebrink, en Dietlinde Willockx.